“HER BAĞIŞ YENİ BİR HAYATTIR”

Balıkesir Tabip Odası yönetimi tarafından 3-9 Kasım Organ Bağışı Haftası nedeniyle açıklama yapıldı.

Organ Bağışı Nedir?

Bir kişinin hayatta iken serbest iradesi ile tıbben yaşamı sona erdikten sonra doku ve organlarının başka hastaların tedavisi için kullanılmasına izin vermesi ve bunu belgelendirmesidir.

Nakil Yapılabilecek Doku ve Organlar Hangileridir?

Böbrek, Deri, Karaciğer, Kalp, Akciğer, Pankreas, İnce barsak, Kemik, Kemik iliği, Kornea, Kalp kapağı, Kıkırdak, Tendon, Kas Dokusu, Yüz Saçlı Deri, Ekstremite, Üst Solunum Yolu, Üst Sindirim Yolu, Kadınlarda Uterus.

Sık Sorulan Sorular

– Her ölümden sonra organlar alınabilir mi?

Organ bağışı yapılsa bile her ölümden sonra organ nakli mümkün değildir. Örneğin evde ya da yolda vefat eden bir kimse bağış kartı ve ailesinin rızası olsa bile organları alınamaz. Yalnızca hastane yoğun bakım ortamında beyin ölümü gerçekleşen insanlardan organ nakli yapılabilir.

– Bir organ herkese nakledilebilir mi?

Bir organın hiçbir özellik aranmadan herhangi birine nakledilmesi söz konusu değildir. Organ naklinde alıcı verici olacak kişilerin doku uyumları önem arz etmektedir. Alıcı ve vericinin doku uyumları testlerle belirlenir en yüksek doku uyumunda cerrahi işlem gerçekleştirilir. Ayrıca doku uyumunun yanı sıra nakille verilen bağışıklık önleyici ilaçlarla (İmmunsuppresive) ameliyat başarısı yükselir.

– Kişi ölmeden organ nakli kararı alınabilir mi?

Tıpta en temel ilke her bireyin kendi yaşam hakkı olduğu ve çok az yaşama dönüş şansı bile olsa bu şansın sonuna kadar kullanılması gerektiğidir. Hiç kimse için nasıl olsa ölecek tabiri kullanılamaz. Hastane yoğun bakım ortamında doktorlardan oluşan bir ekip tarafından beyin ölümü kararı verilmeden organ nakli düşüncesi asla gündeme gelemez.

– Dinen bir sakınca var mıdır?

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, organ bağışını insanın insana yapabileceği en büyük yardım olarak tanımlanmıştır. 6.3.1980 tarih 396 sayılı kararı ile organ naklinin caiz olduğunu bildirmiştir. Diğer İslam ülkelerinde de ve bütün büyük dinlerde de benzer kararlar mevcuttur.

– Nereye-nasıl organ bağışı yapabilirim?

İl Sağlık Müdürlüğüne, Tüm Özel ve Kamu Hastanelerine, Üniversite Hastanelerine, Organ nakli yapan merkezlere, Toplum Sağlığı ve Aile Sağlığı Merkezlerine. Organ bağışı yapmak isteyen kişiler yukarda belirtilen yerlere başvuru yaparak iki tanık huzurunda bir belge imzalayarak organ bağışı kartına sahip olurlar. Organ bağışı kartını alan kişinin, bağış kartını her zaman üzerinde taşıması gerekmektedir.

– Organ bağışı için yaş sınırı ve özellik aranıyor mu?

18 Yaş ve üzeri akli dengesi yerinde olan herkes organ bağışı yapabilir ve organ bağışı kartı sahibi olabilir.

– Bütün organlarımı bağışlamak istemiyorum, mümkün mü?

Organ bağışı kartının bir bölümünde bağışlamak istediğiniz organlarla ilgili seçenekler mevcuttur, bu bölümde işaretlediğiniz organlarınız dışında her hangi bir organınızın alınması söz konusu değildir.

– Her organ bağışı yapanın organları mutlaka alınır mı?

Kişi organ bağışı yapmış olabilir fakat evde yolda ya da kaza yerinde ölümü gerçekleşmiş ise organları alınamaz. Daha öncede belirttiğimiz gibi ancak hastane ortamında tıbben ölümü gerçekleşmiş kişilerin organları aile bireylerinin de onayı ile alınabilir.

– Organ bağışı fikrimden vazgeçtim! Mümkün mü?

Organ bağışı kartı sahibi olsanız dahi, istediğiniz anda ailenize bildirerek ve bağış kartınızı yırtarak, fikrinizden vazgeçebilirsiniz. Bakanlığımızca 2013 yılı Nisan ayında oluşturulan Türkiye Organ Bağışı Bilgi Sistemine (TODBS) kaydınız var ise kaydınızın silinmesi için organ bağışı yaptığınız kuruma ya da organ bağışı alan her hangi bir kuruluşa talebinizi iletebilirsiniz.

– Organ bağışı yaptığımı, aile bireylerimden gizlemek istiyorum! Üzerimden çıkacak bağış kartı yeterli midir?

Hiçbir zaman bağış kartı tek başına yeterli değildir. Ailenizin ya da yakınlarınızın rızası olmadan organlarınız alınamaz. Bu sebeple bağış yaptığınız andan itibaren bu kararınızı ailenizle paylaşmanız gerekmektedir, organ bağışı bir nevi mirastır.

– Organlarımın birine satılma ihtimali ya da belirli kişilere özellikle verilme durumu var mıdır?

Kişilerin bir bedel karşılığı organlarını vermeleri 2238 sayılı yasaya göre yasaktır. Bağışlanan organlar, bu konuyla ilgilenen Ulusal Koordinasyon Sistemi tarafından tıbben acilliği ve doku uyumuna göre en uygun alıcıya nakil edilir. Bu belirlemede zengin, fakir, ırk, cinsiyet vb. ayrımlar kesinlikle yapılmaz.

– Organları alınan kişinin cenazesi vücut bütünlüğü bozulmadan teslim edilmesi mümkün müdür?

Organları alınan kişinin cenazesi son derece özenli bir şekilde vücut bütünlüğü bozulmadan aileye teslim edilir. Bu konuda nakil merkezleri özellikle hassasiyet göstermektedir. Her yıl 3-9 Kasım tarihleri organ bağışı haftası olup, toplum bazında organ bağışının öneminin anlatıldığı ve toplum bilincinin artırılmasının hedeflendiği bir dönemdir. Siz de organ bağışçısı olarak, bir ya da birden fazla kişinin yaşama tutunmasına şans tanıyabilirsiniz. Organ ve doku bağışı hakkında en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak daha ayrıntılı bilgi alabilir ve ilgili yerlere başvurarak organ bağışçısı olabilirsiniz. /Haber Merkezi