Çevremiz Kurtuluş Günleri Çoğunlukla Eylül Ayında Gerçekleştirilmiştir

Eylül ayı bölgemiz daha doğrusu Güney Marmara ve Balıkesir’in körfez bölgesi dahil Ege kıyı bölgesi için Yunan işgalinden kurtuluşun gerçekleştiği günlerin yıl dönümlerinin yaşandığı bir aydır. Gerçi bu işgalden kurtarılış farklı farklı askeri veya sivil kuruluşlarca teşekküllerce gerçekleştirilmiştir. Ama tamamı kurtuluş harbinin evreleri olarak gerçekleştiğinden topyekûn güney Marmara ve batı Anadolu’nun işgalden kurtuluş günleri eylül ayında gerçekleşmiştir dediğimizde yanlış bir bilgi vermemiş olduğumuzu düşünmekteyim.

Vatanımız için en önemli ve hedef kurtarılış şüphesiz İzmir’in kurtarılışıdır. Ordumuz 26 Ağustos’ta başlattığı büyük taarruzun ve onun bir evresi olarak kazandığı 30 Ağustos başkumandanlık meydan muharebesi veya Dumlupınar meydan muharebesi zaferiyle nihai hedefi olan bu kurtarılışı gerçekleştirmiştir. Türk silahlı kuvvetleri Atatürk’ün ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir ileri emri uyarınca süvarisiyle piyadesiyle ileri atılıp sel gibi akarak rüzgar gibi savrularak Yunan’ın kalan kuvvetlerini önüne katıp İzmir limanında denize döküp yahut gemilerine sığınmaya zorlayarak 9 Eylül 1922’de İzmir’i Yunan işgalinden kurtarmıştır.

Böylece ana hedef kurtuluş harbinin kızıl elması olan İzmir Türk ordusunun ve milletinin eline geçmiş Türk bayrağı İzmir semalarında layık olduğu yerinde dalgalanmaya başlamıştır. İzmir ordumuzun ana kitlesi tarafından kurtarılırken 15 Mayıs 1919’da İzmir’in Yunanlılar tarafından işgaline gür sesiyle hayır diyen işgali reddeden İzmir’den sonra etrafa yayılıp kendisini de işgale gelen Yunanla ilk ciddi mücadeleyi başlatan Balıkesir’imiz de Eylül ayı içerisinde kurtuluşu yaşayan yerleşim yerlerinden biridir.

Kurtuluş harbi başlarında daha Mustafa Kemal Erzurum ve Sivas kongrelerini yapmadan ulusal bir teşkilatlanmayı meclisi açmayı gerçekleştirmeden tek başına Balıkesir’imiz istiklal harbi tarihinde meşhur Balıkesir kongrelerini yaparak işgalci Yunan kuvvetleriyle tek başına mücadeleye atılmış bir sancaktır.

Bugünkü tabirle vilayet olan Balıkesir o günlerde bağımsız mutasarrıflık yani sancak olmasına karşılık Balıkesir kongreleri uyarınca tek başına arkasında İngiliz, Fransız ve İtalyan devletlerinin desteği olan Yunanistan’la ciddi bir ölüm kalım savaşına girmiş onun işgaline karşı ciddi bir direniş göstermiştir. İşgalden kendini kurtaramamışsa da bu direniş süresi Mustafa Kemal ve arkadaşlarına Kuvayı Milliye’ye zaman kazandırmış düzenli ordunun oluşmasına zaman kazandırmıştır.

Bu başarısına rağmen kurtuluş harbi süresince Yunan işgalinde kalan hatta Yunan işgali öncesinde aznavur isyanlarını yaşayan Çerkez Ethem huzursuzluklarını yaşayan Balıkesir’imiz bütün bunlarla mücadele etmiş Kuvayı Milliye’si istiklal harbi boyunca Yunanla mücadele de elinden geleni yapmıştır. Bir yandan Kuvayı Milliye çeteleri olarak bir yandan düzenli orduya verdiği asker evlatlarıyla istiklal harbine katılan Balıkesir’imiz başkomutanlık meydan muharebesinden sonra artık Yunan işgalinin sona ermesi gerektiğine Yunanın gücüne bittiğine kesin olarak inandığı içindir ki bölgede bulunan askeri kuvvetler bölgeyi Yunan kuvvetlerinden temizlemek üzere harekete geçmiştir.

Bölgedeki askeri birliklerimizin kararlı ve kısa bir mücadelesi neticesinde 6 Eylül 1922’de Balıkesir’imiz Yunan işgalinden kurtarılmıştır. İlerleyen kurtarıcı kuvvetlerimiz aynı gün Susurluk ilçesine kadar ilerleyip o yerleşim yerini de kurtarmayı gerçekleştirmişlerdir.

6 Eylül ve 7 Eylül’de Balıkesir merkez ve Susurluk’ta Yunan işgalinden eser kalmamıştır. Aynı kuvvetler Manyas bölgesine geçmek istediğinde Manyas bölgesinden bir hainin dinamitle Ergili köprüsünü havaya uçurması nedeniyle Manyas bölgesine geçememiş bu yüzden Manyas bölgesinin kurtuluşu 1 hafta sonra gerçekleşebilmiştir. Manyas bölgesi Susurluk ve Balıkesir’imizden 1 hafta sonra kurtuluşa ulaşırken Gönen’imiz ve Balyamız aşağı yukarı aynı tarihlerde kurtuluşa ulaşmıştır. Ancak Gönen’imiz düzenli ordu birliklerince değil milis kuvveti diye bileceğimiz İbrahim-Ethem akıncıları gurubuna dahil Gönen yıldırım müfrezesi efradının çabalarıyla Yunan işgalinden kurtarılmıştır. Devam edecek…