Yüzbaşı ile birlikte şehir kıyısına yaptıkları yürüyüş ile tepelerde ki hazırlattığı insan kitlelerini gösterip yeşil ordu ve Kuvayı Milliye şehre saldırırsa işiniz zor olur sizi kimse kurtaramaz yolunda telkinlerde bulunmuştur. Bu aba altından gösterilen sopa İngilizleri yola getirmeye yetmiştir. Bu görüntüden ürken İngiliz yüzbaşısı derhal askerini gemiye çekmiş 11 Şubat 1920’de şehri tekrar Osmanlı denetimine bırakmıştır.
Gemi ile İstanbul’a giden İngiliz kuvvetinin arından Bandırma halkının çaba ve gayreti ile kurtuluş harbinde tek başarısı olan kurtuluşu yaşamıştır. Tekrar önemle vurgulamak isterim ki bu İngiliz işgalinden hile ile de olsa silah kullanmadan da olsa Bandırmanın kurtarılışı Bandırma halkının Bandırmada ki Hasan ve Mehmet Beyler gibi değerli Kuvayı Milliyecilerin öz çabaları ile gayret ve çalışmaları ile olmuştur. Bu başarı hiçte küçümsenecek bir başarı değildir. Küçük bir ilçe hile ile de olsa kendi devleti sahip çıkmasa da İngiltere gibi bir devletin silahlı işgalinden kendi gayret ve çabası ile kendini kurtarmayı başarmıştır.
Bu hiçte küçümsenecek bir şey değildir. Ne yazık ki Bandırmalı bu başarıya dünde sahip çıkamamıştır, bugünde sahip çıkmamaktadır. İngiltere gibi bir devlete geri adım attırmanın ne büyük bir zafer olduğunu hala fark edemeyen Bandırma bu nedenle olsa gerektir ki bu kurtuluşun yıl dönümünü hiçbir zaman kutlamadığı gibi bugünde kutlamamaktadır. Oysa bu başarı Bandırmalının kazandığı kendi malı olan tek Kurtuluş savaşı başarısıdır.
Bu kurtuluşu önemsemeyen Bandırma ne yazık ki bunu sağlayan daha sonra Bandırma uğruna şehit olan Hasan beyi de Mehmet beyi de tanımamakta onları anmaktan sarfınazar edebilmektedir. Oysa daha sonra ki dönemde bazı kişilerin bazı fırsatçıları hatta dünün eşkıyalarını kurtuluş savaşı kahramanı ilan eden Bandırma ve Bandırmalı her fırsatta onlara saygı ve milletlerini dile getirmeyi ihmal etmemektedirler.
Şurası bir gerçektir ki İngiliz işgalinde Anzavur işgalinde görülmeyen nerede olduklarını kendileri bile izah edemeyen pek çok sahte kahramana daha sonra kurtuluş harbi kahramanı denilecek ve Bandırmalı da ama bilerek ama bilmeyerek, ama taraf kirliliğinden ama cahilliğinde onları alkışlamaktan geri durmayacaktır. Bütün bunlar bir yana Bandırmanın İngiliz işgalinden kurtuluşunun 102. yıldönümü bilse de bilmese de, kabul etse de etmese de başta yöneticileri olmak üzere tüm Bandırmalıya ve Bandırma’ya kutlu olsun. Bu kurtuluşun şanını bizlere kazandıran o zamanın önderleri olan Hasan Bey ve Mehmet Beyler gibi bireylere ve onlara uyup böyle bir başarıyı yaratmada rol alanlara bugün toprak olmaları hesabı ile tanrıdan rahmet diliyorum, ruhlarınız şad olsun diyorum.
Geride bıraktığınız nesiller hatırlamasa da hala başarınızın değerini bilen ve hatırlayanların olduğunu onların topluma bu önem ve değeri belirtmeye çalıştıklarını vurgulamak istiyorum. Mağrur İngiltere’ye tükürdüğünü yalatıp ters adım attıran 1920’lerin Bandırmalısına şükran ve minnetler sunuyor, günümüz Bandırmalısının onları hatırlayıp onlara layık olmalarını diliyorum.
Bu dileğimiz umarım gerçekleşir ama Bandırmalının, Bandırmalı yerel yöneticilerin ve merkezi yöneticilerin Bandırma halkının yıllar önce gerçekleştirmiş olduğu bu başarısına ilgisiz kalmasına, yeni nesillerin bu başarıyı tanımasına vesile olabilecek kurtuluş gününü hatırlatacak kutlama günleri gerçekleştirmeye yer vermemesine şaşmamak elde değildir. Gerçi Bandırmalının ve Bandırmalı yöneticilerin kayıtsızlığı sadece bu kurtuluş gününü değerlendirmemesinden ibarette değildir.
Bandırmada şehitler mezarlığında yatan Çanakkale şehitlerinin aynı mezarlıkta gömülmüş bulunan Trak Şehitlerinin kabirlerine değer verilmeyişin de onlara anıt yapmama konusunda da görülebilmektedir. Kurtuluş harbi şehitlerine yapılan Cumhuriyet Meydanı’ndaki Şehitler Anıtı da Ayyıldız Tepe’deki Kurtuluş Anıtı da Bandırma halkının önderliği ile yapılmış anıtlar değildir. Kısacası Bandırmalı topraklarında gerçekleşmiş tarihi olaylara bu olayları yaratan ve yaşayan şehit ve gazilere de gereken önem ve değeri vermekte değerlendirmekte de kayıtsızlık göstermektedir diyebilmemiz pekala mümkündür.
Umarız gelecek 11 Şubatlarda yöneticilerimiz bandırma halkının Esat Tomruk bir başka deyişle İngiliz Kemal’in önderliğiyle Bandırmalının İngilizlere karşı kazandığı kurtuluş zaferini değerlendirmeyi hatırlarlar ve halkımıza kutlatmayı gerçekleştirerek genç nesillerimize tarihteki kazanılmış bir zaferi hatırlatarak gelecek açısından ders vermeyi gerçekleştirirler. Geride kalmış 11 Şubat kurtuluş zaferi Bandırmamıza ve Bandırmalımıza kutlu olsun. Bu zaferi bandırmamıza kazandıranlara rahmet dilerken minnet ve şükranlarımızı iletir ruhları şad olsun diyorum.